Kapat

FAVÖK nedir?

Her kurum ve şirketin devir işlemleri yapılmadan önce alıcı tarafından çeşitli değerlendirme ve analizleri yapılır. Bu analizlerden en çok kullanılanı ise FAVÖK'tür.

24.10.2022
İçindekiler

FAVÖK nedir?

Her kurum ve şirketin devir işlemleri yapılmadan önce alıcı tarafından çeşitli değerlendirme ve analizleri yapılır. Bu analizlerden en çok kullanılanı ise FAVÖK'tür. FAVÖK; faiz, amortisman ve vergi öncesi kar kelimelerinin baş harfleriyle oluşturulan bir terimdir. İngilizcesi EBITDA olan kavram daha çok satın almayla ilgilidir. Şirketler başka bir şirketi satın almak istediklerinde ya da birleşmek istediklerinde FAVÖK oranına bakarlar. Bunu yapmalarındaki temel sebep ise eğer şirketin hiç borcu olmasa ne kadar kar sağlayacağını hesaplayarak yatırım yapmaya değer bulup bulmayacaklarını görmelerini sağlar. Daha düşük FAVÖK oranına sahip şirketler daha ucuz kabul edilir. Banka ve sigorta şirketleri için ise FAVÖK hesaplaması yapılmaz. Bu blog yazısında FAVÖK ile ilgili merak ettiğiniz tüm detayları sizin için mercek altına aldık.

Favök hesaplama nasıl yapılır?

FAVÖK hesaplama, brüt kar, amortisman tutarı, pazarlama giderleri ve genel yönetim giderleri dikkate alınarak yapılır. Bir formülle anlatılmak gerekirse;

  • FAVÖK= Brüt kar - pazarlama, satış ve dağıtım gideri- genel yönetim gideri- ARGE giderleri+Amortisman ve İtfa giderleri 

Firma değerinin hesaplanabilmesi için öncelikle FAVÖK değerinin bilinmesi gerekir. Firma değerlemesi yapılırken FD/ FAVÖK oranına bakılır. Firma değeri ise şöyle hesaplanır;

  • Firma değeri (FD) = Piyasa değeri + Net borç 
  • Piyasa değeri ise şöyle hesaplanır; Ödenmiş sermaye * Hisse fiyatı
  • Net borç = Kısa ve uzun vadeli finansal borçlar - (Nakit ve türevleri+ Finansal yatırımlar) 

Tüm bu değerler tek tek hesaplandıktan sonra FD/FAVÖK oranı hesaplanır. Bu oran hedeflenen orandan düşük çıkarsa şirketin borçlarını ödeyemediği ve reel olarak zarar ettiği düşünülür.

 Favök kaç olmalı?

S&P Borsa İndeksine göre 10'un üzerinde FAVÖK değeri iyi olarak kabul edilir. Şirketinizin performansını değerlendirebilmek için sektörünüzde faaliyet gösteren firmaların FAVÖK oranına bakarak bir kıyaslama yapabilirsiniz. 

Favök marjı ne kadar?

FAVÖK marjı, FAVÖK oranı olarak da bilinir. Vergi, faiz ödemeleri ve amortisman giderleri tamamlanmadan elde edilen gelirin yüzdesel değerini ifade eder. Kısacası FAVÖK/ Toplam gelir oranı şirketin FAVÖK marjını verir. Bir hesaplamayla anlatmak gerekirse; FAVÖK  değeri $500,000 olmuş olsun. Şirketin total geliri  $5 million olsun. $500,000 ÷ $5,000,000 = %10 çıkar. Yani FAVÖK marjı %10'dur. 

Favök nasıl yorumlanır?

Şirketin piyasa değeri ve reel firma değeri birbirinden farklılık gösterir. Firma değeri şirketin net borçlarını da kapsadığından daha sağlıklı veriler sunabilir. Ayrıca şirketin gerçek değeri hesaplanırken sahip olunan nakit miktarı piyasa değerinden çıkarılır böylece şirketin nakitler olmadan gerçek anlamdaki değeri hesaplanmış olur. FAVÖK tüm bu işlemler sonucu şirketin şirketin elde ettiği karı açıklar. FAVÖK yorumlanırken iki farklı FAVÖK değeri esas alınır. Birincisi negatif FAVÖK olup; firmaların vergi, amortisman ve vergi  ödemeleri öncesinde zararda olduğunu gösterir. Pozitif FAVÖK'te ise şirketin tüm gider, vergi ve amortisman sonucu karda olğunu gösterir. Birçok şirket kendi içi bünyesinde bile FAVÖK oranlarından yararlanır. Şirketler yıllık bütçe ve maliyet tahminlerini FAVÖK üzerinden yaparak buna uygun politikalar geliştirirler.

"FAVÖK nasıl yorumlanır?" sorusuna cevap ararken aynı zamanda FAVÖK çarpanı, artışı ve gideri kavramlarının da bilinmesi gerekir. Şimdi bu üç kavramı tek tek inceleyebiliriz.

  1. FAVÖK Çarpanı: FAVÖK değeri olarak da  isimlendirilir. FAVÖK çarpanı sayesinde şirketin karıyla işletmenin değeri kıyas edilir. Şirketin öz kaynaklarının toplam değeri ödenmesi gereken kalemler ve net borçla toplanır. FAVÖK çarpanı ile FAVÖK'ün çarpımı şirketin devir değerini ortaya çıkarır. 
  2. FAVÖK Artışı: FAVÖK artışı doğrudan şirketin değerinin artmasıyla alakalıdır. FAVÖK artışı için şirketin karının belirli dönemlerde artması gerekir. FAVÖK'ün artması için ise FAVÖK giderlerinin düşmesi gerekir. 
  3. FAVÖK Gideri: FAVÖK gideri şirketin brüt karını ifade eden bir kavramdır. Brüt karın artması için satılan ürünlerin maliyetlerinde düşüş olması gerekir. Maliyetin düştüğü oranda FAVÖK artmış olur. 

Devir işlemi yapmak isteyen şirketler her ihtimale karşı düzeltilmiş FAVÖK oranına da bakarlar. Kimi zaman hesaplama yaparken FAVÖK gerçek sonuçları vermeyebilir. Proje bazlı ya da aniden  ortaya çıkan masraflardan dolayı kimi zaman şirketlerin FAVÖK oranı yüksek çıkabilir. Düzeltilmiş FAVÖK sayesinde yapılan yeniden hesaplamayla şirketin gerçek değeri kolaylıkla ortaya çıkarılabilir. 

24.10.2022 tarihinde güncellenmiştir.