Teklif alın
Kapat

7326 Matrah Artırımı Muhasebe Kaydı

Bir kazançtan alınacak vergi miktarı belirlenirken esas alınan, giderler çıkarıldıktan sonra kazançtan geriye kalan kısma matrah denir.

01.08.2022
İçindekiler

7326 Matrah Artırımı Muhasebe Kaydı

Bir kazançtan alınacak vergi miktarı belirlenirken esas alınan, giderler çıkarıldıktan sonra kazançtan geriye kalan kısma matrah denir. Matrah, advalorem matrah (belirli tutar üzerinden) veya spesifik matrah (vergi konusunun özelliklerine göre) olarak iki şekilde hesaplanır. Ad valorem matrahta malın ya da hizmetin parasal bedeli, spesifik matrahta malın fiziki özellikleri üzerinden hesaplama yapılır. 

7326 Matrah artırımı nedir?

Maliye Bakanlığı’nın gerçekleştirdiği vergi inceleme uygulamasından ekstra vergi ödeyerek kaçınmayı sağlayan uygulama vergi matrah artırımıdır. Geçmiş dönemlere ait vergi beyanları belirli oranlarda artırıldığında gerçekleştirilen vergi incelemesinden muaf olunabilir. Matrah artırımı yapıldığı yıllarda Maliye Bakanlığı o dönem için vergi incelemesi yapmaz. Ayrıca, o dönemler için vergi talebin bulunup ceza kesmez.

Bir işletme için oldukça olan vergi incelemelerinde tüm belgelerin eksiksiz olması gerekir. Vergi inceleme dönemleri için belge toplama, geçmiş dönem evrak ve defterlerini sunma ve rapor hazırlama işlemleri büyük bir iş yükü getirir. Mükellefler için hem stresli hem yorucu olan bu süreç evrak incelemenin zaman almasından dolayı büyük bir zaman kaybına neden olur. Matrah ve vergi artırımı başvurusu yapılan dönem için vergi incelemesi yapılmaz. Ayrıca, matrah artırımı ile tüm süreçten muaf olunur. Matrah artırımı sayesinde mükellefler süreç için harcayacağı zamandan tasarruf ederken farklı işlerine yoğunlaşabilir. 

Hangi vergi türlerinde matrah artırımı yapılır?

·      KDV

·      Stopaj (muhtasar)

·      Kurumlar Vergisi

Dönemler; 2016- 2017- 2018- 2019- 2020 yılları

Hangi yıllarda hangi vergi türünde matrah artırımına giriliyorsa yalnızca o yıl ve o vergi türü için denetimden muaf olunur. Vergi denetlemesine hiçbir zaman girmek istenmezse mükellefin her yıl ve her vergi türü için matrah artırımına girmesi gerekir. 

Vergi ve matrah artırımından kimler faydalanabilir?

·      Katma Değer Vergisi (KDV) mükellefi

·      Gelir ve Kurumlar Stopaj Vergisi mükellefi

·      Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefi

 7326 matrah artırımı muhasebe kaydı nasıl yapılır?

7326 matrah artırımı muhasebe kaydı vergi türlerine göre şu şekillerde gerçekleşir: 

1.     Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı

Bir limited şirketin 2013, 2014, 2015 ve 2016 yılları için zarar beyan ettiği varsayıldığında, mükelleflerin matrah artırımı işlemi yapmak istedikleri yıla dair vermiş olduğu beyannamelerde indirim, istisnalar veya zararın ilgili bakanlığa bildirilmiş olması sebebiyle matrah girilmemesi veya beyannamenin hiç verilmemesi halinde matrah artırımı;

·      2013 yılı 36.190 ₺

·      2014 yılı 38.323 ₺

·      2015 yılı 40.701 ₺

·      2016 yılı 43.260 ₺’den daha az değerde olmaz. 

Yıl % Vergi Oranı Matrah Artırımı Ödenecek Vergi
2013 20 36.190,00 7.238,00
2014 20 38.323,00 7.665,60
2015 20 40.701,00 8.140,20
2016 20 43.260,00 8.652,00
      31.694,80

Vergi mükellefi muhasebe kaydıyla hesaplanan vergi tutarını defaten ödemek istediğinde şu muhasebe kaydı oluşturulur:

----------------------------/----------------------------

689 Diğer Olağan Dışı Gider Zarar (KKEG)      31.694,00 ₺

               360 Ödenecek Fon ve Vergiler          31.694,00 ₺

… nolu kanun kapsamındaki Kurumlar Vergisi matrah artırımı

----------------------------------------------------------

Vergi mükellefi hesaplanan tutarı 18 ay taksitle ödemek istediğinde şu şekilde bir muhasebe kaydı oluşur: (hesapta Yİ-ÜFE oranı 3.750 ₺ olarak alınır)

----------------------------/----------------------------

689 Diğer Olağan Dışı Gider Zarar (KKEG)      31.698,55 ₺

               360 Taksitlendirilmiş Vergiler            31.694,80 ₺

               381 Gider Tahakkukları                        3.750,00 ₺

… nolu kanun kapsamındaki Kurumlar Vergisi matrah artırımı

----------------------------------------------------------

Not: Matrah beyanı veren mükellefler beyanı verdikleri yıllık beyannamede vergi esasına dayanan matrahları kanunun yayımlanmasının ardından 2. Ayın sonuna kadar en az;

·      2013 yılı %35

·      2014 yılı %30

·      2015 yılı %25

·      2016 yılı %20 oranlarında artırım yapar. 

Mükelleflerin 2015 için vergiye esas matrahı 100 Bin ₺ ise, vergi mükellefi af yasasından yararlanacağında 2015 için belirlenen %25’lik katsayıyla vergi matrah değeri çarpılır:

(100.000 x25)/100=25.000 ₺

Bu tutar üzerinde çıktı ise;

(25.000x20)/100=5.000 ₺ vergi hesaplar ve beyan eder.

Vergi mükellefi hesaplanan tutarı birden ödemek istediğinde şu muhasebe kaydı oluşur:

----------------------------/----------------------------

689 Diğer Olağan Dışı Gider Zarar (KKEG)      5.000,00 ₺

               360 Ödenecek Fon ve Vergiler          5.000,00 ₺

… nolu kanun kapsamındaki Kurumlar Vergisi matrah artırımı

----------------------------------------------------------

2.     Katma Değer Vergisi Matrahı Artırımı 

KDV mükellefi her vergi döneminde o döneme ilişkin olarak verdiği beyannamelerde yer alan hesaplanmış KDV yıllık toplamı üstünden;

·      2013 yılı %3,5

·      2014 yılı %3

·      2015 yılı %2,5

·      2016 yılı %2

·      2017 yılı %1,5

Oranlarından az olamayacak şekilde belirlenecek olan KDV’yi artırım olarak ilgili kanunun yayımlanmasının ardından 2. Ay sonuna dek beyanda bulunur. 

Bir Anonim Şirketi 2015 yılında KDV için vergi affından yararlanmak istediğinde mükellef için o yıl için çıkarılan toplam KDV tutarı 5 Milyon ₺’dir. 

2015 yılında uygulanacak matrah artırımı oranı ile toplam KDV tutarı çarpılarak vergi hesaplanır:

5.000.000x0,025=125.000 ₺

Mükellef çıkan tutarı defaten ödemek istediğinde muhasebe kaydı şu şekildir:

----------------------------/----------------------------

689 Diğer Olağan Dışı Gider Zarar (KKEG)      125.000,00 ₺

               360 Ödenecek Fon ve Vergiler          125.000,00 ₺

… nolu kanun kapsamındaki Katma Değer Vergisi matrah artırımı

----------------------------------------------------------

Vergi mükellefi hesaplanan tutarı 18 ay taksit şeklinde ödemek istediğinde muhasebe kaydı şu şekilde olur(tutarda Yİ-ÜFE değeri 16.550 olarak alınır):

----------------------------/----------------------------

689 Diğer Olağan Dışı Gider Zarar (KKEG)      141.550,00 ₺

               368 Taksitlendirilmiş Vergiler          125.000,00 ₺

               381 Gider Tahakkukları                     16.550,00 ₺

… nolu kanun kapsamındaki Katma Değer Vergisi matrah artırımı

----------------------------------------------------------

01.08.2022 tarihinde güncellenmiştir.