Cari oran nedir?
Bir işletmenin varlıkları, kendisini besleyen kaynaklar açısından iki ana kısma ayrılır. Bunlar dönen varlıklar ve duran varlıklar olarak tanımlanır. İşletme bünyesinde yatırım olarak da nitelendirilen bu varlıklarda; uzun vadeli yatırımlar duran varlıkları, kısa vadeli yatırımlar ise dönen varlıkları beslemektedir.
Cari oran, işletmelerin dönen varlıklarının kısa vadeli borçlarına oranını ifade eder. Bu hesap yardımıyla dönen varlıkların kısa vadeli borçları karşılama oranına bakılır ve potansiyel nakit açıkları tespit edilir.
Cari oran hesaplama nasıl yapılır?
Cari oran hesabı formüle edilirse:
Cari Oran=(Tüm Dönen Varlıklar)/(Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar) şeklinde bir işlem ortaya çıkar. Bu işlemin sonucunda elde edilen cari oran değeri, işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme kapasitesi hakkında yorum yapmak için kullanılır. Sağlıklı işletmelerde bu değer genelde 1'in üzerindedir.
Cari oran neden hesaplanır?
Cari oran bir işletmenin borç ödeme kapasitesini ortaya koyan bir değer olduğu için bankalar, satıcılar, gibi işletmeye borç vermeyi planlayanlar açısından değerlendirilen bir kriterdir. Özellikle banka kredilerine yapılan başvurularda önemli rol oynar. Cari oranın yüksek olması, borç veren açısından olumlu değerlendirilir. Ayrıca firma faaliyetlerinin stabil olduğuna ve kesintiye uğrama ihtimalinin düşük olduğuna işaret eder. Cari oranın düşük ya da orta seviyede olması olumsuz bir finansal imaj çizmektedir. Firmanın borçlarını karşılayacak potansiyeli olmadığı ya da sınır değerlerle borçlarını karşıladığı durumlarda borç verenlerin geri ödeme alamayacağına dair endişesi artar.
İşletme içerisinde ise finansal planlamaların sistematik bir şekilde takip edilebilmesi için cari oran hesabı hatasız yapılmalıdır. Alınan borçlar kısa vadeli olduğu için geri ödeme tarihlerinin takip edildiğinden ve yeni borç alma ihtimali göz önünde bulundurularak bu borcu karşılama kapasitesinin doğru hesaplanması için cari oranın gerçek değerleri yansıttığından emin olunmalıdır.
Cari oran nasıl yorumlanır?
Cari oran, yukarıda belirtilen formülde görüldüğü üzere iki farklı değişkene bağlı olarak hesaplanmaktadır ve yorumlaması da bu değişkenler üzerinden yapılır. Payda bulunan Dönen Varlıklar değerinin paydada bulunan Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklardan (yani borçlardan) az olması, birim borç başına düşen nakit miktarının 1'den az olduğu anlamına gelir. Yani işletme varlığı kısa vadeli giderleri karşılamaz. Ancak Dönen Varlıklar Kısa Vadeli Borçlardan fazla ise cari oran 1'den fazla olacaktır, bu durumda kısa vadeli borçlar karşılanır.
Cari oranın rakamsal değerleri için belirlenen ve genel olarak kabul gören sınır değerler;
- 0 – 1 : Düşük Seviye
- 1 – 1,85 : Normal (Kabul Edilebilir) Seviye
- 1,85 ve üstü : İyi Seviye
şeklindedir. Bu değerler işletmenin yer aldığı sektöre, ülkenin ekonomik durumuna, piyasa koşullarına, hesapların yapıldığı tarihlerde firmanın aktif bir yatırımı olup olmadığına da bağlı olarak farklı yorumlanabilir.
Cari Oranı Artıran Nedenler
- Kısa vadeli borçların bir kısmının ödenmesi
- Sermaye artışı (veya yeni yatırımcıların firmaya kazandırılması)
- Bağlı ve sabit değerlerin artışı
- Firma faaliyetlerinin yeni kaynaklar yaratmak için kullanılması
Cari Oranı Azaltan Nedenler
- Kısa vadeli borçlanma
- Duran varlık satın alınması
- Muhasebe kayıtlarında yaşanan aksaklıklar (Uzun vadeli - kısa vadeli ayrımı yapılmadan tüm borçlanmaların takip edilmesi)
- İşletmenin yaşadığı finansal zararlar
Cari oranın yüksek olması ne anlama gelir?
Cari oranın 1,85 değerinden yukarıda olduğu durumların 'iyi seviye' olarak değerlendirildiği belirtilmişti. Bu durum genelde borçların efektif şekilde ödenebildiğine işaret etmekle birlikte, cari oranın çok yüksek olması (10 - 15 gibi) nakit para akışının verimli kullanılmadığı anlamına da gelebilir. Cari oran yorumlanırken firmaya ait diğer faaliyet oranlarından ayrı tutulmamalıdır. İşletmenin yer aldığı sektördeki ortalama cari oranla hesaplama sonucunda çıkan cari oranın kıyaslanması daha sağlıklı bir yorumlama yapmaya yardımcı olacaktır.
Dijital
Dijital
Dijital
Bu internet sitesinde yer alan tüm içerikler, ziyaretçilere bilgi verilmesi amacıyla hazırlanmış olup tavsiye amacı taşımaz. Logo sitede yer alan bilgilerin doğruluğu, güncelliği ve kullanılması konusunda herhangi bir güvence sunmaz. İlgili bilgiler kullanılmadan önce ilgili konu hakkında bir profesyonelle ile görüşülmesi tavsiye edilir. Logo bu sitede yer alan içerikler sebebiyle doğabilecek zararlar bakımından sorumluluk kabul etmez. Lütfen siteyi ve sitedeki bilgileri kullanmadan önce Kullanım Koşulları’nı okuduğunuzdan emin olunuz.